اون چشارو هم بذار
 

یک دوست فرانسوی عزیز داشتم در پاریس که متحیر بود ما ایرانیها چطور یکدیگر را از شش فرسخی تشخیص می دهیم. به اعتقاد او، ما ها، یونانی ها، ایتالیایی ها و اسپانیایی ها خیلی از یکدیگر قابل تشخیص نبودیم.

یک روز مرا برد به یک آنتیک فروشی که صاحبش مردی بود میانسال، مو بلوند و چشم آبی.

وارد که شدیم من "سلام" کردم و شروع کردیم به گپ زدن فارسی. بیرون که آمدیم متعجب از من پرسید: او را میشناختی؟ گفتم نه. گفت من سالهاست که او را می شناسم اما تصورش را هم نمی کردم ایرانی باشد.
گفتم: ما یکدیگر را از طرز نگاه کردنمان تشخیص می دهیم.

- مگر شما ها چه جوری نگاه می کنید؟
- خب، یکجوری نگاه می کنیم.

دست بردار نبود. گفتم ما چشم هایمان نافذ است. نگاه نمی کند، کندوکاو می کند. مشتاق است برای سر در آوردن، ته و تو در آوردن...

□
بین خودمان باشد. به اعتقاد من، ما ایرانی ها تکنیک های زیادی داریم برای نگاه کردن:

- نگاه تخمینی: وانمود می کنیم یکدیگر را نگاه نمی کنیم. در حالی که تا سایز و مدل لباس زیر جد مادری و پیشینه ی شغلی و مالی جد پدری یکدیگر را تخمین می زنیم.

- نگاه تحقیقی: یک نوع برانداز کردن رسمی که شخص را بدون اجازه از تمام زوایا مورد آنالیز قرار می دهیم و نتیجه ی قطعی را به لابراتوار اعلام می کنیم.

- نگاه ترتیبی: آنچنان به طرف مقابل زل می زنیم که اگر طرف ماخوذ به حیا باشد تا ابد به افق خیره می ماند تا مبادا با شما چشم تو چشم شود و اگر پاچه ورمالیده باشد، می پرسد: شناختی؟ بیا منو بخور!

- نگاه تحقیری: یک نوع نگاه که با یک حرکت اسلوموشن پلک زدن، سیاهی چشم از سمت راست به چپ منتقل میشود و عموما در تخصص جنس مونث است.

- نگاه خانمانسوز :که به قول خر شهر قصه "اگه هر نیگا بخواد این جوری آتیش بزنه، پس بایست تمام دنیا تا حالا سوخته باشه"

یک نوع عدم نگاه هم داریم که عموما با اخم توام است که در جهت مصون ماندن از بلایای بالا اعمال می شود.

□
ول کن نبودم. از تشریح آناتومی چشم و ابروی ایرانی گرفته تا آنالیز عمق میدان و فاصله ی کانونی نگاه شرقی.
گفتم در ضمن ما یکدیگر را از پشت هم تشخیص می دهیم. از طرز راه رفتن، طرز ایستادن، از خیابان رد شدن, رانندگی کردن. لباس پوشیدن، لباس نپوشیدن...

از قیافه ی دوست عزیزم حدس زدم دارد همه امیدش را به من از دست می دهد.
گفتم: شوخی کردم! قهوه میخوری؟